Gần đây có rất nhiều tranh luận nổi lên giữa những người ủng hộ các loại tiền kỹ thuật số khác nhau, thường mỗi người lại bảo vệ quan điểm riêng của mình về một loại coin nào đó và cho rằng loại đó mới là nhất còn các loại khác thì không ra gì. Có người cho rằng Bitcoin là số một và không thể thay thế, có người lại cho rằng Ethereum mới hơn hết, có người lại cho rằng ZCash hay hơn, có người chọn Dash, nhưng có người lại thích Monero,... Tất nhiên sẽ có một vài người đúng còn sẽ có nhiều người sẽ sai.
Vậy điều gì làm cho một loại coin trở nên có tiềm năng? Hay những điều gì đảm bảo cho tương lai của một loại tiền kỹ thuật số trở nên thành công?
Tính hữu ích
Có rất nhiều loại tiền kỹ thuật số khác nhau, một số loại có giá trị cao hơn loại khác nhưng làm thế nào để giữ được giá trị một cách lâu dài? Thường thì tiền kỹ thuật số có biến động mạnh về giá trị, ngay cả Bitcoin là loại tiền kỹ thuật số đầu tiên thì giá trị của nó cũng dao động rất mạnh, có lúc tăng vọt lên hơn 1200 USD/Bitcoin, nhưng có lúc lại sụt xuống chỉ khoảng 300 USD/Bitcoin. Còn các loại coin mới khác thì giá trị cũng rất biến động, nhiều loại như Litecoin có lúc lên đến 40 USD/Litecoin nhưng sau đó sụt hẳn xuống tầm chưa đến 4 USD/Litecoin và không thể tăng thêm trở lại được nữa.
Vậy làm thế nào để giá trị của nó được tăng trưởng hoặc chí ít cũng giữ vững hoặc có dao động không nhiều?
Muốn trở nên một loại tiền được nhiều người muốn chấp nhận thì nó cần phải có một đặc tính quan trọng đầu tiên đó là tính hữu ích của nó, hữu ích có nghĩa là những lợi ích vượt trội của nó hơn các loại tiền kỹ thuật số khác. Điều này là một thứ xa xỉ trong giới công nghệ vì thường thì một công nghệ ưu việt trong một thời điểm nhưng thường bị những công nghệ ra sau vượt lên.
Chúng ta có thể thấy rằng ban đầu Bitcoin là hoàn toàn ưu việt, nhưng sau đó thì Litecoin ưu việt hơn vì nó có thuật toán Scrypt đòi hỏi máy đào phải cần nhiều bộ nhớ hơn và do đó khó chế tạo các bộ xử lý ASIC hơn nên cho phép người đào Litecoin bằng các loại card đồ hoạ được lâu hơn và nó có nhiều người đào hơn. Nhưng cả Bitcoin và Litecoin đều có tính ẩn danh kém nên Darkcoin (sau đổi tên thành Dash) vượt lên nhờ tính ẩn danh cao hơn bằng thuật toán xáo trộn giúp cho đảm bảo tính riêng tư tốt hơn. Nhưng sau đó Monero lại có thuật toán mã hoá toàn bộ giao dịch khiến toàn bộ blockchain trở nên bí ẩn và điều này hấp dẫn hơn đối với giới buôn lậu và tội phạm. Nhưng Monero chưa được bao lâu thì ZCash với thuật toán mã hoá cao cấp lại có nhiều ưu việt hơn...
Chính bởi vậy mà chỉ dựa vào một công nghệ thôi không đảm bảo cho một loại tiền kỹ thuật số chiếm được lợi thế về tính hữu ích trên một phương diện nào đó, nó cần phải liên tục bổ sung những cải tiến khác nhau để tạo khác biệt và giữ lợi thế về tính hữu ích được lâu hơn.
Nhờ có sự cải tiến về công nghệ thì các loại coin lại có sức hút với người dùng nên điều đó cũng làm cho tính phổ biến của nó được mạnh hơn.
Tính phổ biến
Tiền về bản chất của nó cũng là một loại hình mạng lưới mà một mạng lưới càng có nhiều nút mạng thì nó càng mạnh mẽ. Điện thoại là một loại thiết bị vô cùng hữu ích đối với đời sống của chúng ta nhưng thử tưởng tượng xem cả thế giới chỉ có một chiếc điện thoại thôi thì nó cũng chẳng gọi được cho ai và cũng không thể nhận được cuộc gọi, tương tự nếu chỉ có ít người có điện thoại thì nó cũng không hữu ích lắm và nó chỉ thực sự hữu ích khi có rất nhiều người cùng có điện thoai. Tiền kỹ thuật số cũng vậy nếu có rất nhiều người muốn chấp nhận một loại tiền nào đó thì đồng tiền đó trở nên mạnh mẽ và đồng tiền nào ít người biết, ít người chấp nhận thì nó sẽ không thể nào mạnh được.
Bitcoin có một lợi thế của kẻ đi trước và dẫn trước các loại tiền kỹ thuật số khác một khoảng thời gian khá xa nên nó có nhiều người chấp nhận, nhiều nhà phát triển hỗ trợ, nhiều nhà kinh doanh chấp nhận thanh toán bằng Bitcoin nên bản thân mạng lưới của Bitcoin mạnh mẽ hơn hẳn các loại coin khác và bởi vậy giá trị của nó cũng cao hơn hẳn.
Tuy nhiên, Bitcoin cũng chưa thực sự phổ biến, ngoài giới đam mê kỹ thuật, giới tội phạm, giới buôn lậu thì ít người có nhu cầu dùng đến Bitcoin, mà bản thân Bitcoin cũng khá phức tạp và không dễ sử dụng. Tuy có nhiều người chấp nhận hơn các loại khác nhưng còn thua xa các loại tiền thông thường.
Tính liên tục cải tiến
Vì cuộc cạnh tranh của các loại tiền kỹ thuật số tuy đã được vài năm nhưng thực ra cũng vẫn ở giai đoạn đầu thôi vì công nghệ này vẫn còn chưa được hoàn thiện, tính dễ sử dụng của nó vẫn còn kém, hay nói cách khác là tiền kỹ thuật số trông vẫn phức tạp và đáng sợ với hầu hết mọi người dùng thông thường.
Hơn nữa nếu chỉ dựa vào một công nghệ không thôi thì không đủ, muốn thu hút được người dùng thì loại tiền kỹ thuật số đó phải liên tục đổi mới, liên tục có những cải tiến, liên tục có những công nghệ mới để hấp dẫn nhà đầu tư, giới kỹ thuật để phát triển những tiện ích cho nó và do đó có thể thu hút thêm người dùng.
Có thể thấy rằng ngoài Dash thì hầu hết các loại tiền kỹ thuật số hiện tại đều dựa vào một công nghệ độc đáo nào đó của mình và rồi không chịu có thêm cải tiến mới. Bitcoin là nhà tiên phong, Ethereum thì có hợp đồng thông minh (smart contract), Monero và ZCash có những thuật toán ẩn danh... Nhưng Dash ban đầu là Darkcoin là đồng tiền kỹ thuật số đầu tiên có cải tiến về tính ẩn danh, nhưng không dừng ở tính ẩn danh nhằm đảm bảo sự riêng tư mà Dash còn có cải tiến về khả năng có giao dịch tức thời (dù để xác thực một block cần mất 2.5 phút nhưng Dash có công nghệ Instant Send giúp xác thực nhanh trong 1.5 giây) công nghệ này nhanh đủ cho các giao dịch mua bán để có thể thanh toán mua hàng ở siêu thị hay máy bán hàng tự động, rồi sau đó Dash có cải tiến về hạ tầng mạng lưới cho phép Dash có nền tảng kỹ thuật để có thể xử lý rất nhiều giao dịch đồng thời chứ không bị giới hạn một vài giao dịch trong một giây như hầu hết các loại tiền kỹ thuật số khác. Rồi không dừng ở đó Dash có khả năng quản trị phi tập trung cho phép cộng đồng có thể dễ dàng biểu quyết cho những quyết định quan trọng. Và đặc biệt Dash có cơ chế cấp vốn rất hay cho các dự án phát triển, và những chủ Masternode có quyền bỏ phiếu để mạng lưới có thể cấp vốn cho những dự án hữu ích nhằm gia tăng lợi ích cho mạng lưới... Và sắp tới Dash sẽ có phiên bản Dash Evolution cho phép có thể sử dụng Dash một cách dễ dàng đến mức một bà già cũng có thể dùng được.
Lãnh đạo, nhóm và cơ chế tạo động lực
Làm thế nào để đảm bảo luôn có những đổi mới để có công nghệ ưu việt? Làm thế nào để việc cải tiến đó được đảm bảo một cách liên tục và luôn đổi mới?
Để có được điều này cần có sự lãnh đạo tốt, tức là trước hết cần có người lãnh đạo tốt, có đội nhóm giỏi và đa dạng chuyên môn, đặc biệt cần có cơ chế giải quyết xung đột cũng như cơ chế tạo động lực cho những đóng góp.
Dash có vẻ vượt trội ở những phương diện này.
Đầu tiên phải kể đến người sáng lập của Dash là Evan Duffield thì ngoài tài năng về mặt công nghệ thì anh này có chuyên môn trong lĩnh vực tài chính và ngân hàng nên rất hiểu biết về lĩnh vực tiền tệ, kinh tế, đầu tư và thanh toán trực tuyến. Do sự khởi đầu của Dash gặp khá nhiều trục trặc nên có thể thấy Evan Duffield thể hiện khá xuất sắc khả năng lãnh đạo của mình để vượt qua những vấn đề rắc rối. Có thể kể ra như sau, ban đầu Evan đã sa thải người bạn thân do có sự không chính trực trong công việc. Rồi sau đó do những sai sót về kỹ thuật nên rất nhiều người chỉ trích nhưng Evan không hề tỏ ra bận tâm với những chỉ trích mà tập trung vào việc cải tiến công nghệ. Rồi sau đó khi xác định tầm nhìn mới bằng việc đổi tên từ Darkcoin sang Dash để tái định vị loại tiền kỹ thuật số này là tiền mặt kỹ thuật số thay vì một loại tiền kỹ thuật số ẩn danh làm người ta có liên tưởng đến những thứ liên quan đến tội phạm và mạng Darknet. Trong việc thay đổi này anh đã phải xử lý cứng rắn với một chuyên gia kỹ thuật hàng đầu có nick name là Vertoe bằng việc sa thải anh này một cách kiên quyết khi anh này không tập trung vào tầm nhìn mới mà còn muốn hướng Dash theo con đường ẩn anh. Điều này được chứng minh rất đúng đắn khi Monero và sau đó là ZCash nổi lên với công nghệ ẩn danh khá mạnh nếu Dash vẫn đi theo con đường đó thì quả là bất lợi.
Ngoài Evan Duffield, nhóm Core Team mới đây có thêm Ryan Taylor một chuyên gia phân tích của hãng McKinsey chuyên về lĩnh vực tài chính và thanh toán điện tử giúp sức, đây là một chuyên gia về kinh tế và tài chính cao cấp mà không một nhóm coin nào khác có được.
Không chỉ vậy, nhóm có Robert Wiecko một chuyên gia quản trị dự án (anh này trước đây tham gia các công ty lớn như IBM, HP...) người giúp thiết lập quy trình phát triển phần mềm làm cho các nhóm lập trình của Core Team hoạt động hài hoà và bài bản với sự chuyên nghiệp cao.
Nhóm còn có Andy Freer, một chuyên gia lập trình và có khả năng lãnh đạo tốt với kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực thương mại điện tử để lãnh đạo nhóm phát triển Dash Evolution nhằm giúp cho Dash trở nên thân thiện và dễ sử dụng đến mức bà già cũng có thể dùng được.
Nhóm cũng có rất nhiều những lập trình viên tài năng, chuyên gia bảo mật, chuyên gia hạ tầng kỹ thuật, chuyên gia kỹ thuật lập trình mạng....
Ngoài ra nhóm Core Team cũng có cả luật sư.
Tuy nhiên nhóm lại chưa có chuyên gia marketing, PR nên khâu truyền thông hơi kém. Có lẽ chính điều này là một bất lợi khiến cho Dash tuy rất ưu việt về mặt công nghệ, nhiều nhân sự tài giỏi mà lại ít người biết đến.
Có thể nói nhóm của Dash là khá đa dạng về tài năng chứ không chỉ có các chuyên gia giỏi về lĩnh vực thuật toán, kỹ thuật và lập trình như các nhóm của các loại tiền kỹ thuật số khác.
Vì sao Dash có thể thu hút được các chuyên gia đa dạng về chuyên môn đến vậy?
Vì Dash không chỉ về kỹ thuật mà cơ chế tạo động lực của Dash là cực kỳ tốt nó có cơ chế như cách thưởng quyền chọn mua cổ phiếu cho nhân viên khiến cho những tài năng tham gia nhóm ngày một nhiều và những người tham gia nhóm thì làm việc một cách hết mình.
Cơ chế Decentralized Governance của Dash cũng cho phép các nhà đầu tư có thể bỏ phiếu quyết định cấp vốn cho những dự án nào có lợi ích lâu dài cho mạng lưới bởi vậy cũng kích thích sự cạnh tranh một cách lành mạnh giữa các nhóm nhằm cung cấp thêm giá trị cho mạng lưới.
Nói chung, không chỉ dựa vào một vài yếu tố như đông người dùng, có một vài công nghệ hay mà một loại tiền kỹ thuật số muốn thành công về lâu dài cần có những yếu tố giống như những doanh nghiệp thành công phải có đó là có sự lãnh đạo tốt, nhóm làm việc tài năng, cơ chế khuyến khích hợp lý, khả năng quản lý chuyên nghiệp và bài bản... Trong tương lai thì chưa biết thế nào nhưng hiện tại thì nhóm của Dash vẫn là nhóm mạnh mẽ nhất.
No comments:
Post a Comment