Một số nhược điểm về mặt kỹ thuật của Bitcoin

Trong bài viết Cái dở trong mô hình kinh tế của Bitcoin mình đã đề cập đến một cái dở của mô hình kinh tế quan trọng của Bitcoin. Bài viết này mình xin cung cấp thêm đánh giá về nhược điểm về mặt kỹ thuật của Bitcoin:

Mình đã kỳ vọng rằng Bitcoin sẽ làm nên một cuộc cách mạng cho Internet giúp cho Internet trở nên an toàn hơn, khó bị đánh sập hơn, khó bị hacker phá hoại hơn và mọi người sẽ sử dụng đồng tiền kỹ thuật số để giao dịch với nhau không cần thông qua một bên trung gian nhờ các giải pháp của công nghệ mã hoá.

Bitcoin tiên phong trong lĩnh vực tiền điện tử nhưng còn nhiều nhược điểm

1. Tốc độ xác thực chậm: không phù hợp cho các giao dịch bình thường và thương mại điện tử

Để giao dịch được đảm bảo an toàn thì mỗi giao dịch cần được vài lần xác thực. Tuy nhiên mỗi lần xác thực mất 10 phút, nếu bạn không trả phí đủ hoặc kém may mắn thì thời gian chờ cho mỗi xác thực có thể lâu hơn. Nếu đạt 6 xác thực để đảm bảo an toàn cần ít nhất 1 tiếng. Nếu chỉ gửi 1 vài đô la mà đợi vậy chắc cũng chán, vì chuyển khoản nhanh hơn nhiều.

Gần đây người ta cũng đề xuất giải pháp gọi là "zero confirmation" nhưng giải pháp này đi ngược với mong muốn của Satoshi Nakamoto (nick name của người sáng lập ra Bitcoin). Giải pháp này được chứng minh là không an toàn. Bởi vậy mới cần các miner xác thực các giao dịch.

2. Sử dụng không dễ dàng

Bitcoin có rất nhiều phần mềm ví, nhưng nổi tiếng nhất là Bitcoin-Qt. Nhưng dữ liệu sổ cái (blockchain) của Bitcoin quá lớn. Hiện tại lên đến hơn 34 GB nên thời gian tải xuống toàn bộ rất chậm, nhất là ở VN. Cách đây một tháng khi Bitcoin-Qt chưa có bản mới và vẫn phải đồng bộ từ các trạm ngang hàng thì bản thân tôi phải bật máy một tuần để đợi đồng bộ xong bockchain dù đã dùng cáp quang với tốc độ khá cao. Nguyên nhân nữa là số nút của Bitcoin giảm nên việc kết nối không ổn định, có khi vừa thiết lập xong kết nối chuẩn bị đồng bộ thì máy đó lại bị tắt nên lại phải kết nối sang máy khác.

Phần mềm ví khác cũng khá nổi tiếng là Amory với nhiều tính năng bảo mật tốt cho phép in ví ra giấy nhưng tốc độ còn chậm hơn cả Qt do lại tạo ra một bản sao blockchain (vì chạy trên nền Bitcoin-Qt) khác nên vừa chậm vừa tốn dung lượng đĩa cứng.

Các phần mềm mới hơn thì nhẹ nhàng và dễ sử dụng như Electrum, HD, SPV, web thì sử dụng nhanh chóng nhưng hầu hết chọn những phần mềm chính được gợi ý trên Bitcoin.org vì không biết những phần mềm ví kia dễ dùng và nhanh hơn.

Nhưng chính sự nhanh và dễ dùng của các phần mềm ví mới lại là một nhược điểm chết người của Bitcoin. Đó là càng ít người có đầy đủ blockchain thì tính an toàn của Bitcoin càng giảm, tốc đôi đồng bộ blockchain càng chậm cho những ai dùng ví QT, hay Amory.

3. Không đảm bảo tính riêng tư

Mọi giao dịch của Bitcoin đều được công khai trong cuốn sổ danh bạ công khai blockchain. Do vậy bất cứ người xa lạ nào cũng có thể xem hết được tất cả mọi giao dịch của bạn nếu biết được địa chỉ ví của bạn nếu bạn dùng Bitcoin để giao dịch.

Những giải pháp an toàn khác như ví HD, SPV cũng giải quyết được phần nào vấn đề này nhưng không triệt để. Nếu mình giao dịch với ai là biết ngay họ còn lại bao nhiêu số tiền trả mình xong còn lại chuyển vào địa chỉ nào. Thủ công thì kể cũng mất công dò dẫm, nhưng nếu có các phần mềm phân tích thì dễ dàng biết hết mọi chuyện. Nếu Bitcoin mà thay thế cho các loại tiền khác thì cũng cực kỳ nguy hiểm vì tội phạm có thể theo dõi để tống tiền.

Những giải pháp an toàn khác khá phức tạp và không dễ sử dụng.

3. Không dám thay đổi

Sau khi Shatoshi biến mất, cộng đồng Bitcoin không quyết định được có nên thay đổi lõi Bitcoin hay không để mặc nó có rất ít thay đổi. Và những hạn chế kể trên thì không được giải quyết. Những thay đổi khác nếu có đều phải chuyển thành những loại coin khác. Và Darkcoin là một trong những coin khác có rất nhiều cải tiến dựa trên Bitcoin.

4. Khả năng mở rộng kém

Hiện tại Mỗi một block của Bitcoin là 1MB Và khả năng xử lý tối đa của Bitcoin là vào khoảng 7 giao dịch mỗi giây. Tuy chưa có nhiều người dùng nên giới hạn vẫn chưa chạm tới. Nhưng trở ngại đó làm Bitcoin khó có thể mở rộng để làm phương tiện giao dịch hàng ngày.

Nếu mở rộng một block lên 20 MB thì có thể xử lý được 140 giao dịch một giây nhưng bù lại thì blockchain sẽ tăng trưởng 1000 GB mỗi năm. Hiện tại mới hơn 30 GB đã rất khó chịu thì tăng trưởng như vậy thì thật khó chấp nhận được. Chưa kể với khả năng giao dịch đó vẫn chưa đủ nhiều vì riêng Amazon trong thời gian cao điểm cũng cần lượng xử lý cũng rất lớn. Riêng Amazon tại Mỹ bán được 3 triệu sản phẩm cho một ngày giáng sinh, nếu mỗi sp là một giao dịch thì trung bình khoảng 24 giao dịch một giây. Nhưng trong ngày có giờ cao điểm giờ thấp điểm. Mà Bitcoin không chỉ phục vụ một công ty mà toàn thế giới. Nếu nó được sử dụng quá rộng rãi thì cũng không thể hoạt động được.

THAM KHẢO THÊM