Thị trường ICO (Initial Coin Offerings) hiện nay đang trong tình trạng quá cung, tức là có quá nhiều dự án ICO đang nổi lên và, thực sự mình không nói ngoa khi phần lớn trong số đó là scam (lừa đảo), hoặc nếu không lừa đảo thì dự án không có tiềm năng phát triển và sụp đổ giữa chừng. ICO là một thị trường tiềm năng nhưng vô cùng phức tạp, trước khi quyết định xuống tiền thì nhà đầu tư cần tìm hiểu kỹ. Nếu chọn được các dự án ICO tốt thì lợi nhuận có thể rất lớn, ngược lại cũng có thể trắng tay.
Vậy làm sao để chọn được một dự án ICO gọi là tốt giữa hàng ngàn cái? Trong bài viết này, mình sẽ bàn về các cách thẩm định một dự án ICO để lọc ra cái tiềm năng giữa hàng tá dự án lừa đảo. Chưa bàn gì xa xôi, trước tiên mọi người cần hiểu một điều...
Dự án có quy mô lớn chưa chắc đã tốt
Cho rằng dự án nào có quy mô càng lớn, huy động được càng nhiều vốn ban đầu là tốt là một quan niệm sai lầm. ICO cũng như cryptocurrency đều là các thị trường non trẻ, bị điều khiển chi phối chủ yếu bởi lòng tham và cảm xúc. Tâm lý FOMO – Fear Of Missing Out (lo sợ lỡ mất điều gì đó) đã khiến cho hàng ngàn người xuống tay đầu tư cho các dự án ICO mới ra đời, các chủ dự án huy động được hàng chục triệu đô trong vài giờ. Mọi người xem bảng dưới đây sẽ rõ, bảng này thống kê một vài ICO quy mô cực lớn so với các ICO nhỏ và tình hình của chúng tới nay:
Ta thấy rất rõ, các dự án ICO lớn huy động được từ 50 đến hơn 100 triệu đô cho đến nay giá token của chúng đã giảm 40-60%, trong khi các ICO nhỏ khoảng 7-10 triệu đô đã có tăng trưởng siêu khủng đến hàng trăm phần trăm. Nếu vốn ban đầu của mọi người bỏ ra là 20000 USD thì nay đã thu được 796000 USD. Cần làm rõ rằng đầu tư ICO khác với cổ phiếu, thị trường ICO vẫn còn nhỏ, chỉ mới trải qua chừng 3 năm so với bề dày cả trăm năm của cổ phiếu.
Tuy nhiên nếu mọi người bỏ vào 20.000 đô cho các ICO bự bên cột trái, số tiền mà mọi người thu được là 3.744 đô, thay vì 79.6000. Tất cả chỉ khác ở cách lựa chọn.
Tại sao lại như thế?
Lý do là phần lớn người mua token của các ICO bự không phải là nhà đầu tư nhỏ lẻ, mà là các tay chơi lớn (thường gọi là “cá mập”). Các tay chơi này mua hàng triệu đô token, thường từ 1-5 triệu đô, và bằng cách nào đó họ được chiết khấu một lượng lớn token. Nói nôm na là họ được mua token với giá rẻ hơn bạn rất nhiều trong các điều kiện thiếu minh bạch. Bằng cách này, họ có thể thực hiện hành vi pump giá lên rất cao, sau đó lại dump để giá tuột khủng khiếp, quét sạch các nhà đầu tư nhỏ. Ví dụ họ mua token được discount 60%, khi giá giảm 30% thì đám cá mập vẫn lời 30%, khi đó bạn ngậm đắng với cú lỗ 30%. Phần phụ trội này có thể lên tới 80% tuỳ số lượng họ mua với “danh tiếng” của họ.
Do đó mọi người nên tránh các dự án ICO với quy mô và vốn huy động ban đầu quá lớn. Vì dự án lớn thì dễ gây chú ý và dính vào pháp lý, và tỷ lệ nhà đầu tư cá mập thường cao.
Cách chọn dự án ICO tốt
1. Dự án phải có quy mô hợp lý, tập trung vào giá trị, nên tránh các dự án bị thổi phồng, cường điệu hoá bằng các con số: Thống kê cho thấy rằng các dự án ICO có quy mô “hợp lý” nằm trong khoảng 2-10 triệu đô. Con số này đủ để đội ngũ phát triển dự án và có được proof of concept – chứng cứ cho một sản phẩm có khả năng thành công. Cần lưu ý nữa là khi nhận được khoản đầu tư này, đội ngũ phải biết phân bổ vào các hoạt động kinh doanh, phát triển dự án một cách công khai, minh bạch.
2. Đọc whitepaper: Là bản cáo bạch ghi tất cả thông tin về một dự án ICO. Bạn phải biết ý tưởng của ICO đó là gì, có tiềm năng không, ứng dụng vào đâu, có giá trị thực sự không. Quan trọng là dự án đó có áp dụng trên mạng blockchain không.
3. Đội ngũ phát triển, advisor, người tư vấn: Đầu tiên là họ có thực không đã. Thứ hai, họ có làm kinh doanh riêng của họ và có thành công ở lĩnh vực riêng không. Thực tế cho thấy tất cả các nhà lãnh đạo muốn thành công với một dự án lớn đều phải có chỗ đứng trong lĩnh vực riêng của họ. Tiếp nữa, họ đã từng phát triển dự án nào liên quan đến blockchain, hay đạt được giải thưởng nào về blockchain không? Khi mọi người gặp vấn đề thắc mắc có được hỗ trợ tận tình không, hay email mọi người nhận toàn là được gửi tự động, rồi câu hỏi của mọi người bị chờ (pending) đến cả tháng?
4. Tránh dự án có các giai đoạn tối (dark period) trên lộ trình phát triển: Dự án ICO tốt phải có road map rõ ràng, có các cột mốc quan trọng đánh dấu là đã đạt được gì, tiếp theo sẽ làm gì, chứ không chỉ đơn thuần là đến tháng 12/2017 sẽ mở văn phòng ở I-rắc, hay tháng 6/2018 mở văn phòng ở Campuchia. Mọi người không thể chờ 1 năm trời để sản phẩm ra được bản alpha, tốt nhất là token phát hành có thể áp dụng ngay để dùng dịch vụ của công ty ngay sau ICO.
5. Token còn dư không bán được phải huỷ đi: Hơn nữa mọi người phải đảm bảo rằng dự án sẽ không có quá nhiều đợt Offerings để xảy ra tình trạng quá cung, đẩy giá xuống quá thấp.
6. Cộng đồng người dùng: Cộng đồng của sản phẩm, dịch vụ đó phải mạnh và đông mới có tính thanh khoản. Vì nếu cộng đồng thưa thớt, sản phẩm không có ai xài thì lúc bạn bán token đâu có ai chịu mua. Thêm nữa, các nhà lãnh đạo, CEO hay Founder của dự án phải có tương tác với cộng đồng người dùng của họ. Người dùng dễ tiếp cận với các lãnh đạo cấp cao, chứng tỏ họ rất quan tâm tới người dùng, và sản phẩm của họ có giá trị thật.
Nếu mọi ngườ dự định đầu tư vào ICO thì tham khảo các cách trên nhé, mình tin là chúng có ích. Chúc mọi người chọn được dự án tốt để đầu tư.
No comments:
Post a Comment