Từ khi sự ra đời của Bitcoin đã mở ra một làn gió mới cho công nghệ mạng và các ứng dụng cho kỹ thuật mã hoá. Công nghệ này được xem là một cuộc cách mạng cho mạng Internet gọi là mạng Internet 2.0 tức là mạng lưới phi tập trung và tiến tới đến những tổ chức tự quản phi tập trung.
Nói đến một tổ chức tự quản phi tập trung (Decentralized Autonomous Organization - gọi tắt là DAO) một cách dễ hiểu chúng ta nên xem đến hình thức hoạt động của một tổ kiến hay một tổ ong. Mỗi con ong được coi như là một thành phần trong tổ chức, chúng hoạt động độc lập và tự quản mà không cần có sự điều khiển hay giám sát của các cấp quản lý. Con người đã có nhiều hình thức tiếp cận khác nhau, từ việc thay đổi mô hình quản lý cho đến áp dụng những mô hình kỹ thuật. Các mô hình quản lý tuy đã có rất nhiều cố gắng nghiên cứu và áp dụng tuy nhiên đến nay vẫn chưa có được nhiều tiến bộ, nhưng sự kết hợp của mô hình công nghệ đã có những tiến bộ đáng kể. Đó phải kể đến hoạt động của Dash.
Cho đến hiện nay, Dash đã đạt được một số thành tựu đáng kể trong việc áp dụng mô hình công nghệ kết hợp với động lực con người và mô hình quản trị phi tập trung (Decentralized Governance) cho phép mạng lưới của Dash vận hành một cách phi tập trung, và giảm bớt khá nhiều sự quản lý mà vẫn có những tiến bộ đáng kể. Giá trị mạng lưới của Dash vẫn tiếp tục gia tăng, lượng sáng kiến khởi xướng cũng tăng về số lượng và chất lượng khiến cho Dash trở thành một đồng tiền có giá trị ổn định và tăng trưởng tương đối tốt. Tuy vậy, điều này vẫn còn là một khoảng cách khá xa vời đối với một hệ thống của những tổ chức tự quản phi tập trung. Các dự án của Dash vẫn cần có rất nhiều người bỏ phiếu để cho phép một dự án có thể được cấp vốn hoặc không được cấp vốn cho tiến hành.
Chúng ta hãy tìm hiểu về một khái niệm gọi là hợp đồng thông minh hay tiếng Anh gọi là Smart Contract. Khái niệm này đã được giới thiệu với các hệ thống của Bitcoin, tuy nhiên ngôn ngữ kịch bản của Bitcoin khá đơn giản nên không đảm bảo có thể tạo ra được những hợp đồng có độ phức tạp cao. Bởi vậy gần đây có một dự án mới có tên là Ethereum đã đưa ra với khả năng cho phép ngôn ngữ kịch bản của nó ở mức tinh vi cao như một ngôn ngữ lập trình thông thường và điều đó cho phép có được những bản hợp đồng thông minh với độ tinh vi và phức tạp cao.
Nhờ có hợp đồng thông minh (smart contract) thì việc vận hành một tổ chức tự quản phi tập trung sẽ có thêm những bước phát triển mới nhờ các bên tham gia có thể ký các hợp đồng này và tự làm việc theo hợp đồng để rồi được nhận những phần thưởng tương xứng với kết quả làm được. Có lẽ hợp đồng thông minh sẽ là một nhân tố cực kỳ quan trọng cho đảm bảo cho một tổ chức tự quản phi tập trung có thể hoạt động mà không cần có người quản lý. Tuy nhiên, hợp đồng thông minh không phải đã là giải pháp hoàn chỉnh. Hợp đồng thông minh cần nhận ra các điều kiện để kích hoạt các sự kiện cho logic của bản hợp đồng xử lý tương ứng với các tình huống được xảy ra và điều này mới chỉ có thể thực hiện được như là các chương trình ứng dụng chạy trên các cỗ máy một cách phi tập trung.
Hợp đồng thông minh cũng có rất nhiều những hạn chế của nó. Trước hết ở tính phân tán của nó và chưa có một tiêu chuẩn cho tốc độ kết nối cũng như năng lực xử lý lên khi được sử dụng một cách rộng rãi thì blockchain của nó trở nên phình to một cách chóng mặt và như vậy kéo theo việc tiêu tốn băng thông để đồng bộ trên các nút mạng trở nên khó khăn khiến cho chương trình như vậy hoạt động cực kỳ chậm chạp. Tiếp theo nữa là hợp đồng thông minh này vẫn còn một hạn chế vô cùng lớn đó là trở ngại đối với những giao dịch ngoài đời thực. Giả sử có một bài toán là A và B cùng nhau cá độ bóng đá cho một trận bóng đá và cả 2 cùng đặt cọc một số tiền và hợp đồng thông minh có thể quyết định được nếu kết quả nào thì số tiền được chuyển cho A và kết quả nào thì số tiền được chuyển cho B. Thế nhưng làm thế nào biết được kết quả của trận đấu thì cũng phải lập trình luôn vào trong hợp đồng khiến cho độ phức tạp của hợp đồng rất cao, và blockchain phải lưu trữ cả những chương trình phức tạp như thế này và mạng lưới phải xử lý những việc phức tạp thế này thì làm cho việc phát triển hạ tầng của mạng lưới trở nên cực kỳ phức tạp và khó khăn. Điều này sẽ làm cho nền tảng của Ethereum sẽ mất rất nhiều thời gian nữa để có thể hoàn thiện được cho dù dự án có rất nhiều những tài năng tham gia.
Theo suy đoán của tác giả bài viết này thì Dash đã có giải pháp cho vấn đề này, mà mấu chốt của vấn đề này được gọi là Decentralized Oracles (tiên tri phi tập trung) và Decentralized API (giao diện lập trình ứng dụng phi tập trung). Giải pháp của Dash là thay vì phải đưa vào blockchain những bản hợp đồng đầy phức tạp làm cho blockchain trở nên nặng nề thì Dash vẫn dùng ngôn ngữ kịch bản đơn giản như với Bitcoin nhưng có điều là mạng lưới bậc 2 của Dash sẽ cung cấp 2 dịch vụ quan trọng cho phép có thể lập trình cho những bản hợp đồng thông minh mà không cần phải lưu trọn vẹn bản hợp đồng đó trên blockchain, blockchain khi đó chỉ cần lưu mã băm còn chương trình có thể nằm trên hệ thống lưu trữ phi tập trung của Dash gọi là Dash Drive. Để cho các chương trình đó vận hành thì mạng lưới của Dash sẽ cung cấp một dịch vụ là Decentralize Oracles và Decentralized API cho phép những nhà lập trình có thể lập trình để diễn giải các sự kiện ngoài đời thật và chuyển thành sự kiện cho ứng dụng phi tập trung và tương tác thông qua các giao diện lập trình ứng dụng phi tập trung. Với cách thức này hệ thống của Dash sẽ giảm được độ phức tạp cho các ứng dụng phi tập trung và khó khăn cho xử lý của mạng lưới cũng như có thể tăng độ linh hoạt và tốc độ phát triển ứng dụng trên nền tảng của Dash. Điều này cũng có nghĩa là Dash không cần phải phát triển một nền tảng hệ thống quá phức tạp giống như Ethereum mà vẫn có thể có được giải pháp hoàn chỉnh hơn cho một hệ thống tự quản phi tập trung để các lập trình viên có thể tạo ra các tổ chức tự quản phi tập trung hoạt động trên nền tảng của Dash.
Khi Dash đã hoàn thành phiên bản Evolution của nó thì chúng ta sẽ thấy có những công ty hoàn toàn tự động và phi tập trung chạy mà không cần có sự can thiệp của con người trên nền tảng của Dash để cung cấp các dịch vụ như cá độ, lô đề, xổ số,... mà hầu như không thể nào ngăn chặn nổi.
Vì tính phức tạp nên Tiên tri Phi Tập trung (Decentralized Oracles) sẽ là một chủ đề cho một bài viết khác.
No comments:
Post a Comment